Kolonia Zgorzelec (podobszar 19)

Osiedle Kolonia Zgorzelec znajduje się w południowej części Bytomia. Zajmuje powierzchnię jedynie 7 ha, na której mieszkają tylko 152 osoby, co stanowi 0,1% populacji miasta. Kolonia Zgorzelec jest dawnym osiedlem robotniczym, założonym w ostatnich latach XIX w. przez Huberta von Tiele-Wincklera dla pracowników huty. Położone jest między Szombierkami i Łagiewnikami, dzielnicami Bytomia i obejmuje 34 budynki mieszkalne tzw. familoki dwu i czterorodzinne, z których część jest obecnie niezamieszkała. Budynki zbudowane zostały z czerwonej cegły w zabudowie wolnostojącej. Osiedle robotnicze objęte jest ścisłą ochroną konserwatorską w 1994 r. osiedle zostało wpisane do rejestru zabytków. W latach 90 XX w. na terenie osiedla prowadzona była rewitalizacja jako działanie wspólne gminy Bytom, kraju związkowego Północna Nadrenia-Westfalia oraz wspólnoty mieszkaniowej z Recklinghausen w Republice Federalnej Niemiec. W trakcie tej rewitalizacji przeprowadzono remont w 9 budynkach. Układ urbanistyczny osiedla wraz z zabudową stanowi cenny przykład zespołu urbanistyczno-architektonicznego z okresu największego rozwoju przemysłu na terenie Górnego Śląska.

Kolonia Zgorzelec została uwzględniona w „Gminnym Programie Rewitalizacji. Bytom 2020+” ze względu na wyjątkowy charakter i potencjał, jaki kryje w sobie jako zespół jednolitych budynków robotniczych, położonych w interesującej pod względem przyrodniczym okolicy. Występują tu w dużym nasileniu różnorodne problemy, głównie społeczne. Z uwagi na niewielką powierzchnię i populację możliwe są tu kompleksowe działania mogące stosunkowo niewielkim nakładem środków radykalnie poprawić sytuację osiedla.

Ubóstwo jest poważnym problemem dla co dwudziestej osoby z tej niewielkiej społeczności. Bezrobocie ponad dwukrotnie przekracza średnią dla miasta. Co drugi bezrobotny ma wykształcenie co najwyżej gimnazjalne. Osób niepełnosprawnych jest w populacji ponad dwukrotnie więcej, niż średnio w mieście. Frekwencja wyborcza, będąca miernikiem aktywności społecznej, jest niska.

Natomiast pozostałe badane negatywne zjawiska społeczne nie występują lub występują w stopniu niewielkim. Nie odnotowano tu przypadków przemocy w rodzinie, ani czynów karalnych osób nieletnich. Nie są przyznawane zasiłki z powodu uzależnień, a bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych występuje rzadko. Nie działają tu organizacje pozarządowe, ale spowodowane jest to wyjątkowo niewielkim terytorium i wyjątkowo niewielką liczbą zamieszkałych osób.

Wszystkie budynki wyłączone z użytkowania (14 budynków) znajdujące się w podobszarze należą do gminy (100% własności). Poważnym problemem jest ich stan techniczny - 85% z nich jest w złym lub bardzo złym stanie technicznym i wymaga pilnych remontów.

Wykaz projektów "twardych" podobszaru 19:

1.Rewitalizacja podobszaru 19 - Bytom zabytkowe osiedle Kolonia Zgorzelec