Bobrek (podobszar 8)

Dzielnica Bobrek znajduje się w południowo - zachodniej części Bytomia. Zajmuje powierzchnię 49 ha i zamieszkała jest przez 4 664 osoby[1], co stanowi 2,94% populacji miasta.

Jest to niewielki podobszar położony z dala od centrum miasta. Stanowi historycznie i przestrzennie odrębną dzielnicę, silnie związaną z nieczynną już miejscową hutą.

Zespół osiedla robotniczego w dzielnicy Bobrek powstał na przełomie XIX i XX wieku w zabudowie wolnostojącej lub pół zwartej. Budynki mieszkalne trzy i czterokondygnacyjne wybudowane z czerwonej cegły łączą różne konwencje stylowe i stanowią ciekawy zespół urbanistyczny. Duży wpływ na budowę i rozbudowę osiedla robotniczego miał prężnie rozwijający się w tamtych czasach przemysł, co wiązało się z dużym zapotrzebowaniem na mieszkania dla robotników, a co za tym idzie konieczność budowy obiektów sakralnych, użyteczności publicznej i kultury, które obecnie objęte są ochroną konserwatorską. Od końca XIX w. Bobrek przeżywał szybki rozwój, o czym świadczy narastająca liczba mieszkańców: 2 300 w 1891 r., 6 000 w 1904 r. i aż 12 900 w 1928 r. Po II wojnie światowej Bobrek tętnił życiem, działała tu kopalnia i huta z koksownią oraz wiele innych zakładów produkcyjnych. Upadek przemysłu spowodował masową emigrację z dzielnicy. Wolne mieszkania wykorzystano dla przesiedlania ludności z innych dzielnic, co wzmocniło problemy społeczne Bobrka. Obecnie podobszar ten cechują wybitnie negatywne wskaźniki kluczowych zjawisk społecznych, a skala problemów wymaga regularnego wsparcia ze strony pomocy społecznej.

W dzielnicy widocznie zarysowany został podział na charakter i rodzaj zabudowy i tak w części południowej dzielnicy Bobrek zlokalizowana jest zabudowa jednorodzinna powstała w okresie powojennym, zaś w części północnej dzielnicy znajdują się zabudowania z początku XX wieku tzw. familoki.

Charakterystyczna dla obszaru dzielnicy jest powtarzalność zabudowy i przestrzeni miejskich widoczna szczególnie w obszarze „Nowej Koloni Robotniczej” wpisanej do rejestru zabytków.

W podobszarze Bobrek bardzo silnie występuje problem ubóstwa. Podczas gdy przeciętnie w mieście z dożywiania korzysta co piąty uczeń szkoły podstawowej, w Bobrku co drugi. Z zasiłków celowych korzysta tu 85 osób na 1 tys., czyli niemal co dziesiąta osoba (w Bytomiu wskaźnik wynosi 19). Tak znaczne przekroczenie średniej plasuje Bobrek wśród najtrudniejszych pod względem ubóstwa podobszarów.

Obserwujemy tu także wybitne nasilenie problemu bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych. Biorąc pod uwagę zasiłki pomocy społecznej udzielane z tego tytułu zaobserwowano, że aż co czwarta zamieszkała tu osoba żyje w rodzinie dotkniętej tą dysfunkcją.

W Bobrku najsilniej ze wszystkich podobszarów zaznacza się problem niepełnosprawności. Mieszka tu ponad trzykrotnie więcej osób dotkniętych niepełnosprawnością niż przeciętnie w Bytomiu.

Natomiast przemoc w rodzinie utrzymuje się na poziomie niższym, niż dla całego miasta, a czynów karalnych osób nieletnich nie odnotowano.

Frekwencja wyborcza w wyborach samorządowych w 2014 r. była na terenie dzielnicy najniższa ze wszystkich podobszarów. W północnej części Bobrka wyniosła ona jedynie 20%. Oznacza to, że kapitał społeczny jest tu wyjątkowo niski i należy spodziewać się trudności w zaangażowaniu mieszkańców na rzecz wspólnych działań.

Prawie nie działają tu organizacje sportowe, nie odbywają się imprezy sportowe, nie ma obiektów rekreacyjnych. Niemal nieobecne są organizacje pozarządowe ze sfery społecznej i kultury. Te braki w pewnym stopniu uzupełnia prężnie działający Katolicki Ośrodek „Dom Nadziei” prowadzony przez fundację, która pracuje z trudną młodzieżą.

Podobnie jak we wszystkich podobszarach, dużym problemem jest bezrobocie w tym bezrobocie osób posiadających wykształcenie najwyżej gimnazjalne. Wyjątkowo nieliczne są tu podmioty gospodarcze.

Budynków komunalnych jest tu więcej niż przeciętnie w mieście, a ich stan techniczny wymaga interwencji.

Podobszar charakteryzuje się większym niż przeciętnie udziałem dzieci i młodzieży w populacji.

Wykaz projektów "twardych" w podobszrze 8:

1. Termomodernizacja budynku Zespołu Szkół Specjalnych nr 3
2. Utworzenie Centrum Usług Społecznych oraz lokali socjalnych, wspomaganych i chronionych
3. Rewitalizacja części podobszaru 8