Gratuluję Bytomiowi pomysłu. Gdyby taka publikacja pojawiła się w Krakowie, albo Warszawie, z pewnością rozeszłaby się w ciągu dwóch godzin – tak Ofka Piechniczek ze spółki Śląskie Kamienice skomentowała ofertę inwestycyjną, na którą składa się kompleksowy opis i wycena remontów pustostanów z obszaru pilotażowego rewitalizacji.
O kamienicach i lokalach do remontu, jako o ofercie inwestycyjnej, mówiono podczas Forum Inwestycji Mieszkaniowych i Nieruchomości w Teatrze Rozbark 10 września. Wzięli w nim udział inwestorzy i przedstawiciele samorządu, a biznes reprezentowała m.in. Ofka Piechniczek, mająca doświadczenie w sprzedaży kamienic. W ciągu pięciu lat spółka Śląskie Kamienice kupiła, wyremontowała i sprzedała 30 budynków. Kolejni chętni do zakupów już się ustawiają.
Natomiast praktykami w zakresie tworzenia wspólnych przestrzeni dzielił się Andreas Wirz ze Szwajcarii. Jest on partnerem w Archipel GmbH, firmie zajmującej się architekturą, doradztwem i planowaniem w Zurychu, a także jednym z czołowych doradców spółdzielni mieszkaniowych w Szwajcarii. Andreas Wirz posiada wieloletnie doświadczenie w dziedzinie budownictwa mieszkaniowego, alternatywnych projektów mieszkaniowych, dostępnego budownictwa i rozwoju miast. Podczas forum w Bytomiu mówił o tym, że system mieszkalnictwa w Szwajcarii funkcjonuje tak, by ludzie spotykali się częściej. Choć tkanka mieszkaniowa jest gęsta, to jest dużo wspólnych przestrzeni – mówił Andreas Wirz. Budynki nie mają balkonów, żeby ludzie nie spędzali na nich czasu, tylko wychodzili do innych. Mimo, iż Zurich jest miastem bogatym, to tam również występują problemy mieszkaniowe. Jednym z nich, podobnie jak w Polsce, są mieszkania kupowane na własności i kredyty hipoteczne, które ”dobijają ludzi”. Dlatego w Szwajcarii prowadzona jest polityka mieszkaniowa, która zapewni dostęp do tanich mieszkań. Odchodzi się od spółdzielni mieszkaniowych, a zarządzanie mieszkaniami powierza się organizacjom pozarządowym. Miasto inwestuje w zrównoważony rozwój, stworzyło Kodeks Komunalny, w ramach którego 33% mieszkań ma być wynajmowana nie w celach zarobkowych. Władze Zurichu wspierają wspólnoty mieszkaniowe udzielając im dotacji i nieoprocentowanych pożyczek, a także obniżając czynsz w mieszkaniach komunalnych. Andreas Wirz przestrzegał też przed nadmierną sprzedażą mieszkań i budynków komunalnych, powołując się na przykład Berlina, którego władze odkupują budynki z powrotem.
Niemniej na chwilę obecną inwestorzy są dla Bytomia ważnym partnerem w procesie rewitalizacji, a co za tym idzie – poprawie wizerunku miasta. Dariusz Stankiewicz z Bytomskiej Agencji Rozwoju Inwestycji mówił, że agencja uczestniczy w procesie rewitalizacji w dwóch obszarach – miejskim i społecznym. Jako spółka miejska pozyskuje teren pod inwestycje, przygotowuje projekt budowy i pozyskuje inwestora. Prowadzi też szereg projektów aktywizujących przedsiębiorców, promuje lokale użytkowe, udzielając biznesowi dotacji na rozwój.
Zły stan substancji mieszkaniowej, zwłaszcza budynków w zasobach komunalnych, nie wpływa dobrze na wizerunek Bytomia. Budynki wymagają pilnego remontu. Jak zaznaczyła Aleksandra Jadach-Sepioło, kierownik Zakładu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast oraz Zakładu Gospodarowania Przestrzenią w Krajowym Instytucie Polityki Przestrzennej i Mieszkalnictwa, działania remontowe mogą pomóc miasto wyjść z kryzysu. Jest wiele narzędzi, które można wykorzystać, jak na przykład inwestycje w Partnerstwie Publiczno-Prywatnym czy leasing zwrotny, tylko inwestorzy i gminy muszą poznać spektrum możliwości w zasobach komunalnych i zacząć ze sobą rozmawiać.
Przypomnijmy, że inspiracją do rozmów na temat możliwości, jakie stwarzają pustostany, jest innowacyjna oferta dla inwestorów, jaką Bytom przygotował w ramach projektu pilotażowego rewitalizacji. Proponuje im zakup nieruchomości z gotową dokumentacją techniczną i zaleceniami konserwatorskimi. Zostały one opisane w specjalnej broszurze, która zawiera również przydatne informacje na temat miasta i planowanych działań rewitalizacyjnych. Przedsiębiorcy, którzy po nią sięgną otrzymają też pakiet informacji na temat oczekiwań mieszkaniowych bytomian oraz ludzi, którzy chcieliby się do naszego miasta wprowadzić.
Wytypowano kwartał w ścisłym centrum miasta z 44 budynkami. Wykonano dla nich kompletną inwentaryzację. Przedsiębiorca, który zdecydowałby się na zakup budynku (lub lokalu), otrzymuje kompleksową dokumentację techniczną: ekspertyzę techniczną oraz rzuty mieszkań i lokali użytkowych. To zdecydowanie obniży koszty inwestycji, jakie musiałby ponieść przedsiębiorca. Pozwoli mu także zapoznać się ze stanem technicznym, kubaturą budynku i kosztami kompleksowego remontu.
Opracowania techniczne zawierają również wytyczne dotyczące zakresu remontów, na przykład czy należy wymienić strop lub dach lub jaką zastosować kolorystykę elewacji. Specjaliści wykonali badania też stratygraficzne (mają na celu określenie pierwotnej technologii wykonania i oryginalnej kolorystyki elewacji i jej detalu architektonicznego), na podstawie których wytyczyli przyszłym inwestorom barwy elewacji, jakie mają zastosować w trakcie remontu. W sumie w zinwentaryzowanych budynkach w badanym kwartale znajduje się ponad 250 pustostanów. Opracowanie dokumentacji kosztowało 1 mln zł.
Forum Inwestycji Mieszkaniowych i Nieruchomości odbyło się w ramach realizowanego przez Bytom projektu pilotażowego rewitalizacji „Bytom od nowa. Innowacyjne projekty mieszkaniowe i rozwój inicjatyw społecznych” realizowanego na zlecenie Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju, finansowanego z Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna.
