Miasto Bytom wspólnie z mieszkańcami, w ramach projektu pilotażowego i działań partycypacyjnych, których celem jest m.in. integracja i aktywizacja lokalnej społeczności, zrealizowało już 5 inicjatyw lokalnych. Trwają prace nad przyszłorocznymi.
Na koniec roku warto przypomnieć, że opracowanie „Gminnego Programu Rewitalizacji Bytom 2020+” (GPR) oraz Wzmocnienie zdolności instytucjonalnej miasta Bytomia do prowadzenia działań rewitalizacyjnych, Bytomski Model Dostępnego Mieszkalnictwa i Rozwój Inicjatyw Społecznych to cztery bardzo ważne moduły realizowane w ramach projektu pilotażowego w zakresie rewitalizacji miasta Bytomia, które nasze miasto realizuje przy wsparciu Ministerstwa Rozwoju.
Projekty pilotażowe realizowane są także w Łodzi i Wałbrzychu. Zadanie jakie postawiło Ministerstwo Rozwoju przed Miastem to wypracowanie recepty - modelowych działań na rozwiązanie problemów występujących na obszarach zdegradowanych. Podobne problemy występują w całym kraju, niemniej inne miasta będą czerpać wiedzę korzystając z naszego doświadczenia i wypracowanych rozwiązań. To Bytom jest miastem testowym, wskazującym rozwiązania zarówno te bardzo dobre jak i te, które napotkały trudności w realizacji.
Po zakończeniu prac dotyczących danego modułu, specjalny raport trafi do Centrum Wiedzy o Rewitalizacji. To internetowa platforma prowadzona przez Ministerstwo Rozwoju, do której dostęp ma każdy w Polsce. Zamieszczane są tam informacje na temat realizacji modelowych projektów rewitalizacyjnych.
Na działania bytomskie przeznaczono 5 mln zł. Pochodzą one z Unii Europejskiej z Funduszu Spójności i przyznawane są w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna na lata 2014-2020. Jednakże inicjatywy lokalne wypracowane w ramach pilotażu realizowane są przy udziale mieszkańców (wkład rzeczowy, praca wolontariuszy) oraz przy dofinansowaniu ze środków Miasta Bytomia.
Inicjatywy lokalne, bo o nich tu mowa, realizowane są w ramach zadania „Wdrażanie działań stymulujących szerokie zastosowanie narzędzi partycypacji społecznej w rewitalizacji” projektu pilotażowego pn. „Bytom Odnowa – innowacyjne projekty mieszkaniowe i rozwój inicjatyw społecznych”.
Z założenia działania podejmowane w ramach pilotażu rewitalizacji powinny być niestandardowe, innowacyjne. Takie, których jeszcze żadne miasto nie zastosowało, a ich celem jest m.in. integracja i aktywizacja lokalnej społeczności.
Do końca grudnia 2017r. w ramach Planning for Real – metody pracy z mieszkańcami służącej planowaniu rozwoju społeczności szczególnie w procesach przestrzennych - Miasto Bytom zrealizowało 5 inicjatyw lokalnych czyli propozycji i wniosków mieszkańców miasta na działania w swoim otoczeniu, we współpracy z sąsiadami czy mieszkańcami danej lokalizacji.
Inicjatywy wypracowywane były podczas warsztatów z mieszkańcami prowadzonych przez podmioty wyłonione w przetargu na realizację zadania „Wdrażanie działań stymulujących szerokie zastosowanie narzędzi partycypacji społecznej w rewitalizacji” projektu pilotażowego – Fundację Napraw Sobie Miasto (lokalizacje 2, 3 i 6), Centrum Doradztwa Strategicznego z Krakowa (lokalizacja 4) oraz Towarzystwo Urbanistów Polskich (lokalizacje 1 i 5). Powyższe podmioty pracują z mieszkańcami 5 pilotażowych lokalizacji od lipca 2017 r.
lokalizacja 1
kwartały 7, 8, 9, 10, 22, 23, 24, 25 – obszar otoczony ulicami: Webera, Piłsudskiego, Podgórną, Rynkiem, ul. Gliwicką i Dzieci Lwowskich. W ramach lokalizacji znajdują się m.in. ul. Zaułek, Murarska, Mariacka, Ks. Koziołka, Kościelna i Strażacka wraz z budynkami i podwórkami.
lokalizacja 2
kwartały 21 i 40 – obszar otoczony ulicami: Webera, Jainty, Wrocławską, Piekarską i Piłsudskiego, obejmujący także ul. Kwietniewskiego i Browarnianą wraz z budynkami i podwórkami.
lokalizacja 3
kwartały 39 i 41 – obszar otoczony ulicami: Wrocławska, Powstańców Warszawskich, Nawrota, Piekarska, obejmujący także fragment ul. Piłsudskiego (od Piekarskiej do Powstańców Warszawskich) wraz z budynkami i podwórkami.
lokalizacja 4
kwartały 42, 43 – obszar otoczony ulicami: Piekarską, Smolenia, Żołnierza Polskiego, Piłsudskiego, obejmujący także fragment ulicy Chrobrego (od Piłsudskiego do Smolenia) wraz z budynkami i podwórkami.
lokalizacja 5
kwartały 76, 77 – obszar otoczony ulicami: Piekarską, Żeromskiego, Żołnierza Polskiego, Smolenia, obejmujący także fragment ulicy Chrobrego (od Smolenia do Żeromskiego) wraz z budynkami i podwórkami.
lokalizacja 6
teren po byłym zakładzie zabytkowej Górnośląskiej Kolei Wąskotorowej przy ul. Brzezińskiej (dzielnica Rozbark).
Odbywały się w tym czasie spotkania plenerowe, spacery studyjne, warsztaty diagnostyczne i warsztaty długofalowe. A efektem prac są m.in. inicjatywy lokalne. Opracowano również koncepcje zagospodarowania poszczególnych lokalizacji.
O wszystkich pisaliśmy na stronie bytomodnowa.pl, facebooku oraz bytom.pl, ale chcemy o nich przypomnieć, bo są dla nas bardzo ważne szczególnie ze względu na to, że dzielicie się Państwo z nami problemami, obdarzacie zaufaniem, to Państwa koncepcje, Państwa troska o miasto, praca i zaangażowanie zwieńczone sukcesem. Cieszymy się z każdej Państwa inicjatywy, którą wspieramy nie tylko finansowo, ale także radą urzędników, specjalistów i koordynatorów.
Każda z inicjatyw była w innym obszarze rewitalizacji:
Lokalizacja 1 – 16 grudnia 2017r./ Wystawa „Bytomskie Kamienice”, to kolaż starych i nowych fotografii. Pokazuje dawny i obecny stan kamienic oraz zabytków centralnej przestrzeni miejskiej. To uwieczniona fotografią historia Bytomia. W dniach 22-29 grudnia wystawę można zobaczyć w holu głównym na parterze w Urzędzie Miasta przy ul. Parkowej 2. 31 grudnia w godzinach 8.30-14.00 eksponowana będzie na placu przy kościele Pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, przy ul. Ks. Karola Koziołka 3, a od stycznia do wiosny będzie ponownie przy ul. Murarskiej 3, czyli tam gdzie rozpoczęła się wernisażem. Koordynatorem wydarzenia było Towarzystwo Urbanistów Polskich.
lokalizacja 2 – 16 grudnia 2017r./ „Przekazanie Światła” – warsztaty plastyczne dla dzieci nawiązujące do tradycji związanych ze wspomnieniem św. Łucji. Wydarzenie objęło wykonanie wianków, krótką prezentację poświęconą patronce i tradycjom związanym ze Świętem Światła oraz procesję ze światłem. Na koniec spotkania, na ponad 50-ciu młodych uczestników, czekał słodki poczęstunek. Organizatorem warsztatów była Fundacja Napraw Sobie Miasto.
lokalizacja 3 – 09 grudnia 2017r./ Zimowe spotkania sąsiedzkie „Zrób sobie prezent” . W czasie spotkania odbyły się przygotowane przez Fundację Napraw Sobie Miasto warsztaty dla małych i dużych w zakresie decoupage i rzeźbienia w masie papierowej. Towarzyszyła im wzajemna, bezpłatna wymiana i możliwość przekazania ubrań. Zainteresowani procesem rewitalizacji miasta mogli zasięgnąć wiedzy w punkcie informacyjnym.
lokalizacja 4 – 17 listopada 2017r./ Sąsiedzkie spotkania przy grach planszowych.
VII Festiwal Gier Planszowych to wydarzenie, które w tym roku zgromadziło w potyczkach turniejowych ponad 400 osób, to rekord. Po raz pierwszy były to nie tylko dzieci, ale również dorośli-sąsiedzi z pobliskich ulic. Nad całością rywalizacji czuwało Centrum Doradztwa Strategicznego.
Lokalizacja 5 – 09 grudnia 2017r./ Podwórko jako centrum sąsiedzkie – przy wsparciu Towarzystwa Urbanistów Polskich mieszkańcy kamienicy przy ulicy Żeromskiego 20 wykonali na swoim podwórku prace porządkowe oraz poprawili stan nawierzchni układając kostkę brukową. W wiosennym planie jest jeszcze odnowienie miejsca do grillowania, posianie trawy i wykonanie muralu.
Będziemy Państwa na nie zapraszać i relacjonować te spotkania
Do pilotażu Bytom został zaproszony w listopadzie 2015 roku. Od tego czasu pracowano nad koncepcją projektu pilotażowego, a jednocześnie – nad Gminnym Programem Rewitalizacji. Umowa na pilotaż rewitalizacji została podpisana w grudniu 2016 roku.
Autor/ Marta Gajkowska
Fot.: Archiwum UM Bytomia
