Obszarowy zakres rewitalizacji

Bytom został podzielony na 23 zamieszkałe jednostki urbanistyczne. Każdą z nich zbadano w taki sam sposób – poddając analizie ze względu na kilkanaście zjawisk społecznych oraz gospodarczych, technicznych, funkcjonalno-przestrzennych i środowiskowych. W celu obiektywnego porównania jednostek, dane przetworzono, uzyskując wskaźniki syntetyczne. W efekcie wyłoniono te jednostki urbanistyczne, które spełniają warunek kumulacji negatywnych zjawisk społecznych oraz występowania sytuacji kryzysowej w co najmniej jednej z pozostałych sfer: gospodarczej, lub technicznej, lub funkcjonalno-przestrzennej, lub środowiskowej. Są to następujące jednostki (według numeracji przyjętej w opracowaniu delimitacji):

7 - Karb

8 - Bobrek

10 - Śródmieście

11 - Śródmieście Zachód

12 - Rozbark

13 - Śródmieście Północ

16 - Łagiewniki

19 - Kolonia Zgorzelec

21 - Stare Miechowice

Jednostki te składają się na obszar zdegradowany.

Następnie zidentyfikowano niezamieszkałe podobszary zdegradowane – poprzemysłowe, zgodnie z art. 10 ust. 3 ustawy o rewitalizacji, dla których przewidziano do realizacji projekty mające przyczynić się do przeciwdziałania negatywnym zjawiskom społecznym, o których mowa w art. 9 ust. 1. Są to następujące jednostki:

24 - Teren dawnej KWK Rozbark

25 - Teren dawnej KWK Szombierki

26 - Teren dawnej Huty Zygmunt

27 - Teren KWK Centrum

28 - Teren inwestycyjny – Bytom Miechowice

29 - Teren dawnej huty Bobrek

30 - EC Szombierki + Pola Szombierskie

31 - Rezerwat przyrody „Żabie Doły”

32 - Tereny poprzemysłowe „Orzeł Biały”

Na podobszarach zdegradowanych mieszka 39,66% populacji miasta, czyli więcej, niż dopuszcza ustawa o rewitalizacji. Dążąc do tego, by obszar rewitalizacji był skoncentrowany terytorialne, a także wybierając tereny, które, zgodnie z art. 10 ustęp 1 Ustawy o rewitalizacji, mają istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego, a także biorąc pod uwagę informacje, gdzie gmina zamierza prowadzić rewitalizację - wskazano wszystkie 4 śródmiejskie podobszary (jednostki urbanistyczne objęte kryzysem) jako podobszary rewitalizacji:

• Śródmieście (jednostka nr 10),
• Śródmieście Zachód (jednostka nr 11),
• Rozbark (jednostka nr 12),
• Śródmieście Północ (jednostka nr 13).

Dodatkowo do obszaru rewitalizacji dołączono dzielnicę Bobrek (jednostka nr 8), z uwagi na znaczne nasilenie problemów społecznych oraz gospodarczych, środowiskowych i technicznych oraz niewielką, przylegającą do południowej granicy miasta jednostkę urbanistyczną – Kolonię Zgorzelec (jednostka nr 19), gdzie już w poprzednich latach podejmowano działania rewitalizacyjne, które powinny być kontynuowane.

W sumie jako zamieszkały podobszar rewitalizacji wskazano 6 zamieszkałych jednostek urbanistycznych, zajmujących 6,00% powierzchni Bytomia i zamieszkałych przez 28,97% mieszkańców miasta. Do obszaru rewitalizacji nie włączono ostatecznie 3 jednostek urbanistycznych uznanych za zdegradowane, ponieważ natężenie zjawisk kryzysowych było tam relatywnie mniejsze.

W art. 10 ust. 3 ustawy o rewitalizacji ustawodawca wskazał, że: niezamieszkałe tereny poprzemysłowe, w tym poportowe i powydobywcze, tereny powojskowe albo pokolejowe, na których występują negatywne zjawiska, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt. 1–4, mogą wejść w skład obszaru rewitalizacji wyłącznie w przypadku, gdy działania możliwe do przeprowadzenia na tych terenach przyczynią się do przeciwdziałania negatywnym zjawiskom społecznym, o których mowa w art. 9 ust. 1. Zgodnie z tym zapisem wskazano w Bytomiu 9 wymienionych powyżej podobszarów niezamieszkałych, na których występują negatywne zjawiska i na których możliwa będzie realizacja działań, które przyczynią się do przeciwdziałania negatywnym zjawiskom społecznym na zamieszkałych podobszarach włączonych do obszaru zdegradowanego.

Na obszar rewitalizacji składa się zatem sześć podobszarów zamieszkałych i dziewięć podobszarów niezamieszkałych (w większości poprzemysłowych), na których realizowane będą działania mające przyczynić się do przeciwdziałania negatywnym zjawiskom społecznym zidentyfikowanym na obszarach zamieszkałych.

Obszar rewitalizacji w Bytomiu zajmuje 828 ha, co stanowi 11,93% powierzchni miasta. Spośród sześciu podobszarów zamieszkałych cztery przylegają do siebie, tworząc zwartą grupę we wschodniej części miasta. Są to: Śródmieście, Śródmieście Północ, Śródmieście Zachód i Rozbark[1]. Razem zajmują one powierzchnię 360 ha. Niemal pięćdziesięciohektarowy podobszar Bobrek znajduje się na południowy zachód od tego zwartego terenu, a niewielki podobszar Kolonia Zgorzelec – przy południowej granicy miasta.

Poszczególne podobszary niezamieszkałe mają powierzchnię od około 40 do 70 ha, z wyjątkiem terenu dawnej kopalni Rozbark, który zajmuje jedynie 15 ha. Podobszary zamieszkałe cechuje większe zróżnicowanie powierzchni. Największy z nich, Śródmieście Północ, ma 133 ha, najmniejszy zaś, Kolonia Zgorzelec, jedynie 7 ha.